Author: logic
15-16 may 2024-cü il tarixlərində Bakıda, Azərbaycanda “GSMA M360 Eurasia 2024” beynəlxalq konfransı ikinci dəfə baş tutmuşdur. Konfransın bu ilki əsas mövzuları hər bir sahənin rəqəmsallaşmasına, yeni nəsil şəbəkələrə və generativ süni intellektin (Aİ) roluna həsr olunmuşdur. İki gün davam edən konfrans sənaye rəhbərlərini, ekspertləri və digər əsas maraqlı tərəfləri bir araya gətirərək, rəqəmsal innovasiyaları ətraf mühitin qorunmasının əsas elementi kimi vurğulamaqla, bölgədə sıfır tullantılara nail olmaq öhdəliyini gücləndirilməsinə həsr edilmişdir. Olduqca geniş adutoriyaya malik olan konfransa, mobil və rəqəmsal sektorların, o cümlədən süni intellekt, kibertəhlükəsizlik və sənayenin müxtəlif istiqamətləri üzrə aparıcı korporasiyaların rəhbərləri də qatılmışdır.
Konfrans zamanı “Daha Yaşıl Gələcək üçün Mobilizasiya” mövzusuna həsr edilmiş əsas sessiyalarından biri də, “Asan İmza” mobil rəqəmsal imzanın milli operatoru olan B.EST Solutions şirkətinin təsisçisi və direktoru Jana Krimpe tərəfindən aparılmışdır. O, fikirlərini “Etisalat” şirkətinin texniki direktoru Humaid Al Ajmani, BMT-nin Azərbaycandakı rezident əlaqələndiricisi Vladanka Andreyeva, “Huawei” şirkətinin baş vitse-prezidenti Safder Nazir, “Azercell”-in Hüquq Məsələləri, Etika və Uyğunluq Departamentinin direktoru Şirin Əliyeva, “McKinsey & Company”-də assosiativ tərəfdaş Alima Zimanova, Azərbaycan Hava Yolları QSC-nin HSEQ direktoru Rəşad Haqverdiyev və sessiyaya moderatorluq edən “Avrasiya Rəqəmsal Ekspertlər Şəbəkəsi” – nin həmtəsisçisi Pavel Koktışev ilə birlikdə bölüşmüşdür.
Xanım Krimpe nitqində, yeni nəsil kripto-agile və kvant əsaslı eSIM “Asan İmza” (Mobile ID) həllinin innovativ imkanlarını təqdim etmişdir. Adıçəkilən həll, Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidməti və ölkədəki bütün mobil operatorlar – Azercell, Bakcell və Nar ilə əməkdaşlıq çərçivəsində tətbiq edilir və bu yenilik, rəqəmsallaşma və iqlim fəaliyyətinin kritik kəsişməsini göstərir.
Spiker çıxışında həmçinin bildirmişdir ki: “eSIM-in tətbiqi yalnız texnologiya sahəsində deyil, həm də davamlılıq baxımından əhəmiyyətli bir irəliləyişdir. Ənənəvi SIM kartlardan fərqli olaraq, eSIM-lər cihazlara birbaşa yerləşdirilir. Bu, artıq plastik SIM kartlara və onların qablaşdırılmasına ehtiyacın olmadığı deməkdir. eSIM-lərdən istifadə həm texnologiyamızı təkmilləşdirməyə və həmçinin, tullantıları azaldaraq, ətraf mühitə təsirimizi minimuma endirmək məqsədimizi dəstəkləyir.”
Xanım Krimpe öz çıxışında “Asan İmza”nın ekoloji davamlılığın təşviqi üçün effektiv vasitə kimi əhəmiyyətini vurğuladı. Onun sözlərinə əsasən, “Mobile ID – “Asan İmza” xidmətimiz vasitəsi ilə heç bir kağızdan istifadə etmədən 300 milyondan çox əməliyyat həyata keçirmişdir. Cəmi 5-6 il ərzində “Asan İmza” 15 yaşlı ağaclardan ibarət olan böyük meşəyə bənzəyən ən azı 200 min ağacı xilas etmişdir. Bu, rəqəmsal həllərin ətraf mühitə gətirə biləcəyi faydanın miqyasını göstərir. Kağız sənayesi havanın və suyun keyfiyyətinə zərər verən əsas çirkləndirici mənbələrdən biridir və çoxlu su istifadə edir. Məsələn, bir kağız vərəqinin istehsalı üçün 10 litrə qədər su tələb oluna bilər. Rəqəmsal texnologiya və elektron imzalardan istifadə edərək, müəssisələr kağıza olan ehtiyaclarını xeyli azalda və ya tamamilə aradan qaldıra bilərlər”.
Scope 3 (Əhatə sahəsi 3) emissiya idarəetməsi, dövri iqtisadiyyat prinsipləri və xüsusilə Avrasiya regionunda açıqlama nisbətlərinin artırılmasına dair təcili ehtiyaca diqqət yetirərək, GSMA M360 Avrasiya 2024 Beynəlxalq Konfransı regional və beynəlxalq siyasi və tənzimləyici liderlər, həmçinin mobil və rəqəmsal sektorların aparıcı korporasiyalarının rəhbərləri üçün bir platforma təmin edir. Proqram, ətraf mühitin qorunması üçün rəqəmsal innovasiyanı təməl daşı kimi istifadə edərək, regionda xalis sıfıra doğru sektoral öhdəliyi katalizləşdirməyi hədəfləyir.
“Asan İmza” haqqında daha ətraflı məlumat almaq üçün vətəndaşlar “1847” “Asan İmza” Çağrı Mərkəzi ilə əlaqə saxlaya, sosial media hesablarına (Facebook, Instagram, LinkedIn) müraciət edə, www.asanimza.az saytına daxil ola, və yaxud info@asanimza.az elektron poçtuna suallarını ünvanlaya bilər.
Konfrans və onun nəticələri haqqında ətraflı məlumat üçün https://www.gsma.com/m360/eurasia/ saytına daxil olmağınız xahiş olunur.
Fəaliyyətimi dayandırdığım üçün VÖEN-i ləğv etdirmək istəyirəm. Bunun üçün hansı prosedur qaydaları mövcuddur?
İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətindən bildirilib ki, vergi uçotundan çıxmaq üçün vergi ödəyicisi və ya onun səlahiyyətli nümayəndəsi (notarial qaydada təsdiq edilmiş etibarnamə ilə) tərəfindən uçotda olduğu vergi orqanına və ya onun əhatə dairəsinə aid olan vergi ödəyicilərinə xidmət mərkəzlərinə gəlməklə və ya poçt vasitəsilə “Fiziki şəxsin vergi uçotundan çıxarılması haqqında ərizə” və vergi şəhadətnaməsi vergi orqanından təhvil götürüldüyü halda, onun əsli təqdim edilməlidir. Vergi şəhadətnaməsi itirildikdə isə vergi ödəyicisi tərəfindən əlavə olaraq yazılı məlumat təqdim olunmalıdır.
Onu da qeyd edək ki, gücləndirilmiş elektron imza (o cümlədən Asan İmza) olduqda Dövlət Vergi Xidmətinin İnternet Vergi İdarəsi portalı üzərindən fiziki şəxsin fəaliyyətinin onlayn rejimdə ləğvi mümkündür.
Ətraflı: https://banker.az/voen-i-nec%C9%99-l%C9%99gv-etm%C9%99k-olar-2/
Bakı, Azərbaycan – Elektron həllər sahəsindəki dünya tendensiyaları trendində B.EST Solutions Azerbaijan şirkəti yenilənmiş AsanDoc.az portalının işə salınmasını qürur hissi ilə elan edir. Bu yeni məhsul, Azərbaycanda biznes proseslərinin rəqəmsallaşdırılması və elektron sənəd dövriyyəsinin idarə edilməsində yeni bir fəsil açır.
AsanDoc.az, “Asan İmza” gücləndirilmiş mobil elektron imza texnologiyasını istifadə edən elektron imzalama, saxlanma və sənədləri paylaşmaq üçün qabaqcıl bir platformadır. Bu texnologiya, B.EST Solutions Azerbaijan tərəfindən hazırlanmış və İqtisadiyyat Nazirliyinin Dövlət Vergi Xidməti tərəfindən təqdim edilmişdir, elektron hokümətin əsas komponenti və vətəndaşların rəqəmsal şəxsiyyətinin təsdiqi kimi fəaliyyət göstərir.
AsanDoc.az portalının yeni versiyasının əsas xüsusiyyətləri:
Etibarlı və gücləndirilmiş elektron imzalar
Qorunan PKI infrastrukturunun istifadəsi və postkvant kriptoqrafiya yüksək təhlükəsizlik səviyyəsini və elektron imzaların hüquqi əhəmiyyətini təmin edir. İmzaların təhlükəsiz mübadiləsi və validasiyası sənədlərin bütövlüyünü və həqiqiliyini təmin edir.
Məxfilik və şifrələmə funksiyası
Bütün istifadəçiləri imzalanmış sənədlərin məxfiliyi məsələləri narahat edir. AsanDoc.az portalında bu məsələyə xüsusi diqqət yetirilmişdir. Fayl yüklənilərkən və daha sonra da kriptografik şifrələmə və giriş nəzarəti vasitəsilə daxil edilmiş məlumatların qorunur. Portal çərçivəsində məlumatlar məxfi qalır və yalnız birgə sənəd dövriyyəsində iştirak edən şəxslər üçün əlçatan olur. Fayllara girişin idarə edilməsi və avtorizasiya istifadəçinin yalnız öz mobil elektron “Asan İmza”sı vasitəsilə həyata keçirilir. Üçüncü tərəflər şifrələnmiş sənədi nə görə, nə də aça biləcəklər.
İntuitiv interfeys və yenilənmiş dizayn portalın istifadəsini bütün istifadəçi kateqoriyaları üçün daha da rahat edir. Yeni AsanDoc.az portalı istifadəçilərə qrup imzalama və avtomatik bildirişlər kimi imkanlar da təqdim edəcəkdir. İstifadəçilərin ehtiyaclarına əsasən sənədlərin təsdiqləmə/rədd etmə funksiyası istifadəçilərə onların sənəd ehtiyaclarının effektiv idarə etmək imkanı yaradır, şərh etmə funksionallığı isə şəffaflıq əlavə edir.
Çoxformatlı dəstək
Portal müxtəlif sənəd formatlarını, o cümlədən PDF, DOC və XLS dəstəkləyir, bu da sənəd dövriyyəsinin maneəsiz idarə edilməsini təmin edir.
Avtomatik xəbərdarlıqlar və audit
Platforma istifadəçiləri real vaxt rejimində bütün dəyişikliklər barədə operativ məlumatlandırılır və eyni zamanda bütün əməliyyatların ətraflı auditini aparılır.
API-inteqrasiya
Xarici sistemlərə asan qoşulma imkanı verir, sənədlərin emalını asanlaşdırır və əməliyyat effektivliyini artırır.
AsanDoc.az yaxın gələcəkdə yalnız Azərbaycanda sənədlərin mübadiləsi və rəqəmsal idarəetmə platforması deyil, həmçinin transsərhəd elektron sənədlərin imzalanması xidmətlərini də təklif edəcəkdir. Bu funksiya, şübhəsiz ki, rəqəmsal iqtisadiyyatın, transsərhəd ticarətin inkişafı üçün imkanları artıracaq və Azərbaycan sahibkarlarının beynəlxalq səviyyədə imkanlarını genişləndirəcəkdir. Məhz bu səbəbdən portalın hazırlanmasında xüsusi diqqət beynəlxalq standartlar və təhlükəsizliyə yönəldilmişdir.
AsanDoc.az Portalda elektron sənədlərin imzalanması həmçinin eSIM “Asan İmza” ilə də mümkündür. Bu yenilik cari ilin əvvəlində B.EST Solutions Azerbaijan şirkəti və Dövlət Vergi Xidmətinin birgə əməkdaşlığı ilə təqdim edilmişdir. “Asan İmza” eSIM dünyada ilk dəfə olaraq Azərbaycanda Azercell Telecom abunəçiləri üçün əlçatan oldu. Abunəçilər eSIM “Asan İmza” xidmətini mövcud fiziki SIM-kartdan köçürə və ya mobil elektron imzanın ilk alınması zamanı müraciət edə bilərlər. Bu həll sənədlərin yüksək səviyyəli şifrə və deşifrə edilməsini təmin edir və fiziki SIM-kartın itirilməsi və ya oğurlanması riskinə qarşı qoruma təmin edir.
Əlavə məlumat və əlaqə: AsanDoc.az Portalın yeni versiyanın təfərrüatları asandoc.az saytında yerləşdirilmişdir. Sualların cavablanması üçün vətəndaşlar “1847” “Asan İmza” Çağrı Mərkəzi ilə əlaqə saxlaya və ya info@asanimza.az elektron ünvanına sorğu yönləndirə bilərlər.
Epoint.az KOS müştəriləri üçün innovativ həllini – Bizneslər üçün Taksitli kredit kartları ilə ödəniş həllini təqdim edir. Epoint-in Azərbaycanda e-ticarət məhsullarının rəqəmsal inkişafı və təşviqi üzrə tərəfdaşı rəqəmsal ödənişlər sənayesində dünya lideri Visa şirkətidir.
Epoint Inc. elektron ticarət ilə məşğul olan biznes sahibləri üçün vahid bir platforma üzərindən, bazarda olan bütün taksitli kredit kartlarını birləşdirən satış həllini təqdim edir. Epoint platforması üzərindən, istənilən məhsulu və ya xidməti taksitli kredit kartları vasitəsi ilə aylara bölərək müştərilərə satış etmək mümkündür. Bunun üçün Epoint müştəriləri şəxsi kabinetlərində təqdim olunan kartlar üzrə kredit müddətini seçərək müştəriləri üçün anında xidməti təqdim edə bilərlər. Bu xidmət həm saytı və mobil tətbiqi olan müştərilər üçün API inteqrasiya üzərindən, həm də heç bir resursu olmayan kiçik müştərilər üçün, Epoint-in təqdim etdiyi “Biznes Səhifə” üzərindən təqdim oluna bilər.
Kiçik bizneslərin saytı və ya mobil tətbiqi olmadığı üçün, bunların hazırlanması və banklar ilə inteqrasiyası kifayət qədər xərc tələb etdiyinə görə, Epoint onlara sadə və tez üsul ilə bu xidmətlərin alınması üçün və satışlarını artıra biləcək bir xidməti özündə birləşdirib.
Hazırda Epoint platformasında 900-dən çox biznes müştəri var. Bu müştərilərə taksitli satış xidməti dərhal təqdim olunaraq məhsullarını kredit ilə öz müştərilərinə təqdim edərək, satlşlarını kəskin artıra biləcəklər. Həmçinin yeni müştərilərə bu xidmət bir qeydiyyat və bir müqavilə imzalamaqla təqdim olunur. Müqavilə Asan İmza ilə imzalandığı üçün, taksitli ödənişlərin aktivasiyası 3 dəqiqə ərzində baş verir.
Hazırda ABB Bankın “Tamkart” və Kapital Bankın “Birkart” məhsulları üzrə taksitli ödənişləri qəbul etmək mümkündür. Yaxın zamanda, digər bankların kredit kartları da inteqrasiya olunaraq müştərilərə təqdim olunacaq.
5 ildən artıqdır ki, Azərbaycan bazarında aktiv fəaliyyət göstərən B.EST Solutions Azerbaijan ölkədə rəqəmsal iqtisadiyyatın və innovativ həllərin inkişafına mühüm töhfə verib. Bu gün “Asan İmza” vətəndaşlar, sahibkarlar – fiziki və hüquqi şəxslər, o cümlədən dövlət qulluqçuları tərəfindən geniş istifadə olunan elektron dövlətin əsas komponentidir və rəqəmsal dünyada Azərbaycan vətəndaşının bir növ rəqəmsal şəxsiyyət vəsiqəsi kimi çıxış edir. B.EST Solutions Azerbaijan şirkətinin təsisçisi və rəhbəri Jana Krimpe “Asan İmza”nın texnoloji inkişaf perspektivləri ilə bağlı “vergiler.az”ın suallarını cavablandırıb.
– Jana xanım, məlum olduğu kimi, “Asan İmza” ilk dəfə ölkənin vergi sistemində tətbiq edilib. Hazırda bu texnologiya başqa hansı sahələrdə istifadə edilir?
– Hazırda “Asan İmza” müxtəlif dövlət və özəl qurumların çağrı mərkəzlərinə uğurla inteqrasiya olunub. “Asan İmza” xidmətinin əsas prioriteti, ilk növbədə, istifadəçilərin şəxsi məlumatlarının və dövlət informasiya sistemlərinin yüksək məxfiliyini təmin etməklə, onlayn əməliyyatlar və nağdsız ödənişlər üçün təhlükəsizlik və bu sahədə əsas dünya standartlarına uyğunluqdan ibarətdir. Bu səbəbdən hər hansı yenilik tətbiq edilərkən qlobal kibertəhlükələrlə bağlı risklər və problemlər diqqətlə təhlil edilir. Şirkətimiz öz məsuliyyətini dərk edir və buna görə də “Asan İmza” xidmətinin RegTech (Tənzimləmə Texnologiyaları) sənayesi adlanan sahəyə aid olduğunu nəzərə alaraq sənayenin ən son yeniliklərini tətbiq etməyə həmişə tələsmir. RegTech müxtəlif sənayelərdə getdikcə daha mürəkkəb olan qaydalara uyğunluğu asanlaşdırmaq üçün tənzimləmə və texnologiyanı birləşdirən yeni platformadır.
Bütün banklar da daxil olmaqla dövlət və özəl sektorla fəal tərəfdaşlıq sayəsində “Asan İmza” vasitəsilə ölkə üzrə 2 mindən çox elektron xidmət mövcuddur. “Asan İmza” sığorta, tibb, təhsil və s. kimi digər mühüm sahələrdə də geniş istifadə olunur.
Elektron həllər sahəsində ən son qlobal tendensiyaları nəzərə alaraq, Azərbaycanda həm dövlət, həm də özəl internet portallarında yeni rəqəmsal təkliflərin dinamik şəkildə yaranmasının şahidi oluruq. Biz bu yeniliklərin inkişafını yaxından izləyirik və mobil elektron imzanın müxtəlif elektron sistemlərə inteqrasiyası üzərində fəal işləyirik.
“Asan İmza”nın təkmil mobil imza ilə gücləndirilmiş şifrələməsi onlayn
məliyyatlarda yüksək səviyyədə təhlükəsizliyin təmin edilməsində mühüm rol oynayır
– Texnoloji tərəqqi yeni çağırışlar diktə edir. Yeni identifikasiya və autentifikasiya üsulları ortaya çıxır. “Asan İmza”nın növbəti illərdə texnoloji inkişafını necə görürsünüz?
– Ölkəmizi rəqəmsal iqtisadiyyatda qlobal liderə çevirmək və qabaqcıl innovasiyalara universal çıxışı təmin etmək kimi iddialı milli hədəfi dəstəkləmək üçün B.EST Solutions Azerbaijan şirkəti “Asan İmza” mobil rəqəmsal imzanın inkişafına əhəmiyyətli resursları yatırmaqda davam edir.
Azərbaycan Respublikası İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidməti ilə birgə, vergi ödəyicilərinin e-taxes.gov.az internet portalında “Asan İmza” şəxsi kabinetini istifadəyə verdik. Ən son dünya standartlarına uyğun olaraq yaradılan “Asan İmza” şəxsi kabineti istifadəçinin vaxtına qənaət etmək və ən qısa müddətdə vacib onlayn əməliyyatların yerinə yetirilməsi üçün lazım olan virtual köməkçidir. Şəxsi kabinetə kompüterlər, planşetlər və smartfonlar daxil olmaqla, hər hansı cihazdan giriş mümkündür. Şəxsi kabinetdə istifadəçiyə aşağıdakı imkanlar təqdim edilir: istifadəçiyə məxsus olan bütün “Asan İmza” sertifikatlarının etibarlılıq müddəti barədə ətraflı məlumat; əlavə “İş” və ya “Dövlət” tipli sertifikatlar üçün onlayn ərizə ilə müraciət; mövcud sertifikatların müddətinin onlayn rejimdə növbəti 3 il üzrə uzadılması; istifadəçi ID-nin dəyişdirilməsi; “Asan İmza” ilə həyata keçirilmiş bütün tranzaksiyaların monitorinqi. Müəssisə və təşkilat rəhbərləri üçün şəxsi kabinetin əsas funksionalı, onlara “icazələr”i idarə etmə imkanı verən funksiyadır ki, bu vasitə ilə işçilərə və elektron xidmətlərə “Asan İmza” ilə girişin icazə veriləcəyini və ya qadağan ediləcəyi qərarının təmin edilməsi mümkündür. Yaxın zamanda istifadəçi PIN kodlarının bərpası xidmətinin təqdim edilməsi də planlaşdırılır.
Rəqəmsal platformalarda yeni təhdidlərin və hücum üsullarının ortaya çıxması ilə əlavə təhlükəsizlik mexanizmlərinin istifadəsi həyati əhəmiyyət kəsb edir. Bu məqsədlə kibertəhlükəsizlik sahəsində innovativ xidmət – sənədlərin əlavə şifrələnmə və deşifrə (encryption-decryption) xidməti istifadəyə veriləcək.
“Asan İmza”nın təkmil mobil imza ilə gücləndirilmiş şifrələməsi onlayn əməliyyatlarda yüksək səviyyədə təhlükəsizliyin təmin edilməsində mühüm rol oynayır. Bu təhlükəsizlik mexanizmi istifadəçinin məxfi məlumatlarının icazəsiz şəxslər üçün əlçatmaz qalmasını təmin edir və bununla da elektron imza sisteminə inamı qoruyur. Bu xidmət həmçinin elektron pul kisələrini, kripto pul kisələrini və s. şifrələmək üçün istifadə edilə bilər.
Həmçinin, yaxın günlərdə yeni www.asandoc.az portalı istifadəyə veriləcək və burada faylların şifrələnməsi və deşifrələnməsi, multisign (toplu imzalanma), imzanın yoxlanılması, sənəd sorğusunun təsdiqi/rədd edilməsi, əvvəlcədən müəyyən edilmiş kontaktların, imza qruplarının və rolların istifadəsi, sənədin keçid vasitəsilə e-poçtla göndərilməsi və s. xidmətləri təklif ediləcək.
Kvant hesablamalarının və süni intellektin inkişafı nəticəsində yarana biləcək potensial təhlükənin qarşısını almaq məqsədilə şirkətimiz “Asan İmza” xidmətinə kvant davamlı kriptoqrafik alqoritmləri vaxtından əvvəl tətbiq etmək barədə strateji qərar qəbul edib. Bu yanaşma Azərbaycan vətəndaşlarının məlumatlarının kvant deşifrəsindən uzunmüddətli qorunmasının təmin edilməsi zərurətindən irəli gəlir. Bu təşəbbüsün həyata keçirilməsi gələcəkdə kvant kompüterlərindən istifadə etməklə qoruduğumuz informasiya aktivlərinin sındırılması ehtimalının qarşısını almaq məqsədi daşıyır. Əminik ki, bu yeniliklər Azərbaycanda rəqəmsal iqtisadiyyatın inkişafı üçün dayanıqlı mexanizmlərin təmin edilməsinə mühüm təsir göstərəcək.
“Asan İmza” xidmətinin bütün növ telefonlarda, o cümlədən nisbətən köhnə düyməli
telefonlarda, hətta internetə çıxışı olmayanlarda da istifadəsi mümkündür
– Bildiyimiz kimi, zamanla virtual SİM kartlar (eSIM) tədricən klassik SİM kartları əvəz edəcək. Smartfon istehsalçıları artıq tədricən SİM kart slotlarından imtina edirlər. eSIM xidməti Azərbaycanda da mövcuddur. “Asan İmza” eSIM istifadəçilərinə nə təklif edir?
– İstifadəçilərin “Asan İmza” xidmətinə artan marağını nəzərə alaraq və bu xidmətdən maksimum istifadə rahatlığını təmin etmək məqsədilə şirkətimiz Dövlət Vergi Xidməti ilə birgə innovativ “Asan İmza” eSIM xidmətini təqdim edib. eSIM-də “Asan İmza” dünyada ilk dəfə olaraq Azərbaycanda Azercell Telekom abunəçiləri üçün əlçatan olub.
Qeyd etmək lazımdır ki, “Asan İmza” rəqəmsal eSIM həlli eSIM texnologiyasından istifadə edən müasir smartfonlar tərəfindən dəstəklənir. Tezliklə bu texnologiya digər mobil operatorların abunəçiləri üçün də əlçatan olacaq.
B.EST Solutions tərəfindən hazırlanan texnologiya əlavə təhlükəsizlik təbəqələrini təmin edən yeni nəsil kriptoqrafiyadan istifadə edərək mobil identifikasiyaya əsaslanır.
– Blokçeyn əsaslı identifikasiya rəqəmsal imzalar üçün ən perspektivli həllərdən biridir. Bu texnologiya yüksək səviyyədə təhlükəsizlik də daxil olmaqla bir sıra üstünlüklər təklif edir. “Asan İmza”da təhlükəsizlik nə dərəcədə təmin edilir?
– Məlumat təhlükəsizliyi və məxfilik “Asan İmza”da bizim əsas prioritetlərimizdəndir. Biz həllərimizdə blokçeyn də daxil olmaqla müxtəlif yeni texnologiyalara xüsusi diqqət yetiririk.
Kvant komponentləri ilə bağlı problemlərin öhdəsindən gəlmək üçün şirkətimiz biometriyada qlobal standartlara və ən yaxşı təcrübələrə əsaslanaraq quantum-ready alqoritmləri hazırlayır.
Şirkətimiz ən yaxşı beynəlxalq təcrübələrə, Azərbaycan Respublikasının qanun və qaydalarına uyğun olaraq məlumatların mühafizəsini təmin etmək üçün sınanmış və təhlükəsiz texnologiyadan istifadə edir. Qeyd etmək lazımdır ki, “Asan İmza” mobil elektron imzası “Made in Azerbaijan” həllidir və onun hazırlanmasında, tətbiqində vətəndaşlarımız üçün təhlükəsiz rəqəmsal mühiti təmin etmək vəzifəsi daşıyan azərbaycanlı mütəxəssislər iştirak edir.
Bu günədək 3 milyondan çox “Asan İmza” sertifikatı verilib. Bu əhəmiyyətli rəqəm
istifadəçilərin bizim innovativ rəqəmsal həllimizə olan inamının göstəricisidir
– “Asan İmza” mobil tətbiqinin hazırlaması gözlənilirmi? O, “Asan İmza”dan istifadəni necə asanlaşdıra bilər?
– “Asan İmza” xidmətinin bütün növ telefonlarda, o cümlədən nisbətən köhnə düyməli telefonlarda, hətta internetə çıxışı olmayanlarda da istifadəsi mümkündür.
Bununla yanaşı, e-taxes.gov.az vahid vergi ödəyicisi internet portalında, eləcə də asanimza.az internet saytında “Asan İmza”nın “şəxsi kabinet”i mövcuddur. Burada mobil identifikasiyanın imkanları, onun əldə edilməsi və istifadəsi üsulları ətraflı təsvir olunub, həmçinin tez-tez verilən suallar üçün də bölmə mövcuddur. Bu resursların hər ikisi kompüterlər, planşetlər və smartfonlar da daxil olmaqla müxtəlif cihazlarda işləmək üçün xüsusi olaraq uyğunlaşdırılıb.
“Asan İmza”nın mobil tətbiqinə gəldikdə isə deyə bilərəm ki, bu istiqamətdə də işlər nəzərdə tutulub.
Vətəndaşlar “1847″ Asan İmza Çağrı Mərkəzinə zəng edə, həmçinin sosial şəbəkələrimizə (Facebook, Instagram, LinkedIn) yaza, və ya info@asanimza.az elektron poçt ünvanına suallarını ünvanlandıraraq cavab ala bilərlər.
– Bəzi statistik məlumatları almaq istərdik. Məsələn, bu günədək nə qədər “Asan İmza” sertifikatı verilib? Ay ərzində təxminən neçə əməliyyat həyata keçirilir?
– Bu günədək 3 milyondan çox “Asan İmza” sertifikatı verilib. Bu əhəmiyyətli rəqəm istifadəçilərin bizim innovativ rəqəmsal həllimizə olan inamının göstəricisidir. Uğurlu işin mühüm tərkib hissəsi bütün dövlət qurumları, eləcə də banklar və özəl şirkətlərlə sıx inteqrasiyadır.
“Asan İmza” ilə həm dövlət, həm də özəl sektorda 2 mindən çox müxtəlif xidmət üzrə 300 milyondan çox əməliyyat həyata keçirilib. Ayda orta hesabla 5 milyona yaxın əməliyyat həyata keçirilir. Bu göstərici onlayn qarşılıqlı əlaqə sahəsində xidmətin populyarlığını və effektivliyini vurğulayır.
– Artıq bir neçə ildir ki, elektron imzaların dövlətlər səviyyəsində qarşılıqlı tanınması məsələsi aktuallığını qoruyub saxlayır. Rəqəmsal imzaların transmilli istifadəsi perspektivlərini necə görürsünüz? Bu prosesi sürətləndirmək üçün nə etmək lazımdır?
– Azərbaycanda elektron imzanın transmilli istifadəsi perspektivləri beynəlxalq rəqəmsal qarşılıqlı əlaqələri təkmilləşdirmək və beynəlxalq ticarət, biznes və hökumət proseslərini asanlaşdırmaq üçün böyük potensiala malikdir. Qeyri-rezidentlər üçün “Asan İmza” (mResidency) Azərbaycanda beynəlxalq rəqəmsal əməliyyatların asanlaşdırılmasında əsas rol oynayır.
Biz fəaliyyət göstərdiyimiz illər ərzində Azərbaycanda istifadəyə verilən elektron imzaların transmilli istifadəsi prosesini sürətləndirmək məqsədilə “Validasiya Mərkəzi”nin yaradılması təşəbbüsünü irəli sürmüşük. Bu Mərkəzin yaradılması Azərbaycanın inkişaf etmiş rəqəmsal ölkəyə çevrilməsi yolunda mühüm mərhələ olacaq, malların, xidmətlərin və məlumatların sərhədlər arasında maneəsiz daşınmasını asanlaşdıracaq, iqtisadi artım və inkişaf üçün yeni imkanlar yaradacaq.
Yaxın vaxtlarda azərbaycanlı iş adamlarına digər ölkələrin (Türkiyə, Avropa və s.) biznes qurumları ilə sənədləri idarə etmək və imzalamaq imkanı verən yeni portalın istifadəyə verilməsi planlaşdırılır. Bu addım rəqəmsal imzaların transmilli istifadəsi perspektivləri ilə bağlı suala müvafiq cavabdır.
– Bu gün “Asan İmza”nın analoqu hansı ölkələrdə istifadə olunur? Yeni bazarlara doğru genişlənmə nəzərdə tutulurmu?
– “Asan İmza” texnologiyasının analoqu Estoniya, Finlandiya, İsveç, Avstriya, Moldova, İsveçrə və s. ölkələrdə tətbiq olunur. Şirkətimiz hazırda Yaxın Şərq və Afrikanın bir sıra ölkələri ilə danışıqlar aparır. eSIM-ə əsaslanan “Asan İmza” texnologiyasından istifadə edərək Amerika bazarının təhlili aparılır, burada bütün yeni smartfonlar artıq yalnız eSIM əsasında buraxılır.
Bütün ideyalarımı və yeniliklərimi həyata keçirmək imkanı verdiyinə,
açıqlığına və dəstəyinə görə ikinci Vətənimə hədsiz minnətdaram
– İnnovativ sahədə nailiyyətləriniz yüksək qiymətləndirilir. Siz “Gələcəyin 100 Qlobal Qadını” siyahısına daxil oldunuz. Sizcə, MasterCard Women SME Leaders Award 2023 mükafatını qazanmağınıza və Financial Times və Google tərəfindən aparıcı dəyişiklik yaradanlardan biri kimi tanınmağınıza imkan verən yanaşmanız və liderlik tərzinizlə bağlı əsas nədir?
– 2023-cü ilin iyun ayında adım “Yeni Texnologiyada Gələcəyin 100 Qlobal Qadını”siyahısına daxil edildi. Bu siyahıda məni B.EST Solutions Azerbaijan şirkətinin rəhbəri və təsisçisi – “Asan İmza”nın operatoru kimi təqdim edirlər. Bu, bizim innovasiya sənayesində aparıcı rolumuzun və ən son qlobal texnoloji tendensiyaların tətbiqində fəal iştirakımızın təsdiqidir. Bu, reytinqin ikinci nəşridir.
Gələcəyin 100 qlobal qadınını yeni texnologiyalarda əks etdirən kitab yaxın günlərdə ABŞ-da nəşr olunacaq və satışa çıxarılacaq.
“Gələcəyin Qadınları” təşəbbüsü real həyatda müsbət nəticələr əldə etmək üçün texnologiyadan güclü vasitə kimi istifadə edərək, qadınları mənalı dəyişiklik etməkdə dəstəkləmək məqsədi daşıyır.
“Global Top 100 Women of the Future in Emerging Tech” siyahısına daxil olmaq mən və komandam üçün böyük şərəfdir. Bu tanınma bizim fədakarlığımızı və həvəsimizi nümayiş etdirir və yeni texnologiyalar sahəsində qarşıda duran böyük imkanları vurğulayır. Mən fəxr edirəm ki, Azərbaycanın nailiyyətləri bu reytinqdə təqdim olunur. Bütün ideyalarımı və yeniliklərimi həyata keçirmək imkanı verdiyinə, açıqlığına və dəstəyinə görə ikinci Vətənimə hədsiz minnətdaram.
Bütün dünya simpozium və konfranslarında mən həmişə innovativ Azərbaycanı fəxrlə təmsil edirəm. Məhz bu səbəbdən Google və Financial Times bir vaxtlar məni “Azərbaycanın rəqəmsal səfiri” kimi rəqəmsal kimlik sahəsində lider qadınların qlobal siyahısına daxil etmişdilər.
Qeyd etmək vacibdir ki, innovativ yanaşması sayəsində B.EST Solutions bir çox təşkilatlar, o cümlədən Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, Google, Financial Times, Avropa İttifaqı, OECD, ABŞ Dövlət Departamenti və ABŞ Milli Standartlar və Texnologiya İnstitutu tərəfindən tanınıb.
İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidməti “BEST Solutions” şirkəti ilə birlikdə elektron SİM əsaslı (eSİM) yeni nəsil gücləndirilmiş mobil rəqəmsal “Asan İmza” xidmətini təqdim edib. eSİM SİM-kart vasitəsilə əldə edilən “Asan İmza”nın elektron formasıdır.
Müasir smartfonların dəstəklədiyi eSİM “Asan İmza” ilkin mərhələdə mobil operatorlardan birinin abunəçiləri üçün nəzərdə tutulub, sonrakı mərhələdə isə digərlərinin abunəçiləri tərəfindən də istifadəsi mümkün olacaq. Yeni nəsil eSİM “Asan İmza” həllinin bir sıra üstünlükləri mövcuddur. Bu həll, ilk növbədə, elektron sənədlərin etibarlı şifrələnməsi və deşifrə olunmasını, müasir kriptoalqoritmlər vasitəsilə təhlükəsizliyi təmin edir. Eyni zamanda, virtual eSİM kartının tətbiqi fiziki SİM-kartın oğurlanması və ya itirilməsi riskini aradan qaldırır. Smartfonlara quraşdırılan yeni nəsil texnologiyaya əsaslanan eSIM fiziki SİM-kartı əvəz edir. eSİM həllinin üstünlüklərinə yalnız yüksək təhlükəsizlik deyil, həmçinin, ekoloji cəhətdən səmərəli, plastik kartlardan imtina konsepsiyasına uyğunluq və təkmilləşdirilmiş funksionallıq xüsusiyyətləri daxildir. eSİM istifadəçisi telefonunda bir neçə nömrəni aktiv saxlamaq imkanı əldə edir.
Xatırladaq ki, 2024-cü il yanvarın 1-dən vergi ödəyicilərinin məlumatlarının təhlükəsizliyi və mühafizəsinin təmin edilməsi məqsədilə İnternet Vergi idarəsinə (www.e-taxes.gov.az) istifadəçi kodu, parol və şifrə vasitəsilə daxil olmaq imkanı məhdudlaşdırılacaq.
“Asan İmza” “Elektron imza və elektron sənəd haqqında” Qanuna uyğun olaraq, əl imzası ilə bərabər hüquqi qüvvəyə malikdir, dövlət və özəl sektorda 2000-dən çox elektron xidmətdə fəal istifadə edilir. Bugünə qədər 3 milyondan çox “Asan İmza” sertifikatı verilib və 300 milyondan çox tranzaksiya icra edilib.
Dövlət Vergi Xidməti həm paytaxtda, həm də regionlarda fəaliyyət göstərən vergi ödəyiciləri üçün keyfiyyətli xidmətlərin göstərilməsinə, vergi ödəyicilərinin məlumatlarının təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə və bu sahədə beynəlxalq standartlara riayət olunmasına xüsusi diqqət yetirir. İnternet Vergi İdarəsinə daxil olmağın “Asan İmza” vasitəsilə mümkün olması tələbi də vergi ödəyicilərinin məlumatlarının təhlükəsizliyinə və mühafizə tələblərinə uyğun saxlanılmasına xidmət edir.
“Azercell” bağlantını asanlaşdırır, həyatı daha dolğun edirik” strateji məqsədini rəhbər tutaraq vətəndaşlar, sahibkarlar və dövlət qurumlarının əməkdaşları üçün eSIM “Asan İmza” xidmətini təqdim edir. Ölkədə ilk dəfə 2013-cü ildə gücləndirilmiş elektron imzanı təqdim edən “Azercell”, xidmətin texniki operatoru B.EST Solutions şirkəti ilə birlikdə müştərilərə daha innovativ, rahat və təhlükəsiz eSIM “Asan İmza” həllini istifadəyə verir.
Azərbaycan telekommunikasiyasında ilk dəfə tətbiq olunan eSIM “Asan İmza” yeni nəsil SIM texnologiyasını və əl imzasına bərabər tutulan “Asan İmza” mobil elektron imzanı özündə birləşdirir. eSIM “Asan İmza” istifadə etmək üçün daha fiziki SIM karta ehtiyac yoxdur.
eSIM “Asan İmza” xidmətini 3 yolla əldə etmək mümkündür:
1. https://azercellim.com/ onlayn satış platformasından;
2. istənilən “Azercell” satış ofisindən;
3. “Asan İmza” fiziki SIM nömrəsini eSIM “Asan İmza” nömrəsinə daşımaqla. Bunun üçün https://azercellim.com/ saytında istifadəçinin şəxsi imzasına alternativ olaraq SMS vasitəsilə göndərilən birdəfəlik koddan (OTP) istifadə edilir. Daşınma əməliyyatı üçün hesabda nəzərdə tutulmuş məbləğin (3.54 AZN) olması yetərlidir.
Yeni nəsil eSIM “Asan İmza” xidmətinin əsas üstünlüklərindən biri də onun daha təhlükəsiz olmasındadır. Belə ki, virtual kart oğurlana və ya itirilə bilməz.
“Asan İmza” mobil elektron imza həm dövlət, həm də özəl sektorda 2000-dən çox elektron xidmətdə istifadə olunur. eSIM “Asan İmza” xidməti haqqında ətraflı məlumat üçün: https://www.azercell.com/az/personal/plans-and-services/esim.html
Vətəndaşlar 1847 – “Asan İmza” Çağrı Mərkəzinə zəng etməklə və ya info@asanimza.az elektron poçt ünvanına məktub yazmaqla xidmətlə bağlı suallarına cavab ala bilərlər.
Mənbə: https://www.azercell.com/az/about-us/press-releases/news/esim-asan-imza-rahat-v-thleksiz.html
Bu gün 3 saylı Bakı “ASAN xidmət” mərkəzində cənab Prezident İlham Əliyevə ilk “Asan İmza” sertifikatının təqdim edilməsindən 10 il ötür. Bugünkü gün “Asan İmza” – gücləndirilmiş mobil elektron imza Azərbaycanın rəqəmsallaşmasının inkişafında, elektron xidmətlərin, müxtəlif rəqəmsal tranzaksiyaların geniş şəkildə həyata keçirilməsində və məlumatların təhlükəsizliyinin təmin edilməsində açar rol oynayır. “Asan İmza” xidmətinin milli operatoru “B.EST Solutions Azerbaijan” şirkəti tərəfindən işlənib hazırlanan və Azərbaycan Respublikası İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidməti tərəfindən təqdim olunan bu texnologiya ilk dəfə olaraq sahibkarlıq subyektləri üçün elektron vergi bəyannaməsinin təqdim edilməsinin asanlaşdırılması üçün Dövlət Vergi Xidmətinin elektron xidmətlərinə inteqrasiya edilib.
Bu günə kimi “Asan İmza” mobil elektron imza həm dövlət, həm də özəl sektorda 2000-dən çox elektron xidmətdə istifadə olunur. Belə xidmətlərə ən çox müraciət edilən elektron vergi xidmətləri, gömrük prosedurları, gömrük xidmətində malların bəyan edilməsi, maliyyə əməliyyatları, əmək müqavilələrinin qeydiyyatı, ərizələrin verilməsində istifadə olunur. güzəştli mənzillərin alınması, ipoteka kreditləşməsi, distant bank hesabının açılması, tenderlərdə iştirak üçün onlayn zəmanətin alınması, internet və mobil bankçılıq, abituriyentlərin elektron qeydiyyatı, elektron məhkəmə portalında şəxsi kabinetlərin idarə edilməsi, cərimələr barədə məlumatların əldə edilməsi, sosial sığorta və bir çox digər xidmətləri misal göstərmək olar. “Asan İmza” mobil identiteti onlayn prosesləri təkmilləşdirərək onları daha rahat, sürətli və ən əsası təhlükəsiz edib.
Tranzaksiyaların sayı və müxtəlif xidmətlərdə “Asan İmza”dan istifadə ilbəil artır və artıq 300 milyonu keçib. Bu günə kimi 3 milyondan çox “Asan İmza” sertifikatı təqdim edilib ki, bu da istifadəçinin innovativ həllə inamının bariz nümunəsidir.
“Asan İmza” mobil identiteti həm dövlət qurumlarının, həm də banklar da daxil olmaqla özəl şirkətlərin daxili rəqəmsal proseslərinə inteqrasiya olunur ki, bu da müxtəlif təşkilatlar arasında təhlükəsiz və hüquqi cəhətdən sübuta yetirilən məlumat mübadiləsinin və qarşılıqlı əlaqələrin təkmilləşdirilməsinə öz töhfəsini verir, həmçinin Azərbaycan müəssisələrinin rəqəmsal transformasiyasında mühüm rol oynayır.
“Asan İmza” texnologiyasında aparıcı prioritetlər Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının fərdi məlumatlarının qorunması və rəqəmsal texnologiyalar sahəsində milli təhlükəsizlikdir. Yeni kibertəhlükələri nəzərə almaq üçün kriptoqrafik alqoritmlər daim təkmilləşdirilir. Müasir biometrik həllər üzləri uğurla tanıyır, lakin canlı insanla statik foto və ya video arasındakı fərqi müəyyən etmək yüksək texnologiyalı və bahalı həll tələb edən mürəkkəb işdir. Hər bir innovativ xidməti təqdim etməzdən əvvəl “Asan İmza” infrastrukturunun kritikliyi nəzərə alınır və istənilən həllin beynəlxalq standartlara və milli qanunvericiliyə uyğunluğu, eləcə də bu həllin qeyd olunan sahədə mümkün kiberhücumlara qarşı müqaviməti hərtərəfli təhlil edilir. Həmçinin, “Asan İmza”da yeni kriptoqrafik həllərin, o cümlədən kvant-əsaslı alqoritmlərin tətbiqi üzrə tədqiqat və təcrübə aparılır.
Qeyd etmək lazımdır ki, “Asan İmza” mobil elektron imza “Elektron imza və elektron sənəd haqqında” Azərbaycan Respublikasının 9 mart 2004-cü il tarixli Qanunu və Nazirlər Kabinetinin “Azərbaycan Respublikasında elektron imza və elektron sənədlərlə bağlı bəzi normativ hüquqi aktların təsdiq edilməsi haqqında” 2006-cı il 28 yanvar tarixli 27 nömrəli qərarının tələblərinə ciddi şəkildə cavab verir və qanunvericiliyə əsasən əl imzasına bərabər tutulur, həmçinin istifadəçilərin identifikasiyası, təhlükəsizliyi, qlobal kriptoqrafiya standartlarına uyğunluq üçün bütün prosedurlara həm istifadəçilərin, həm də xidmət təminatçılarının maraqlarını təmin etmək məqsədilə ciddi şəkildə riayət edilir. “Asan İmza”nın təqdim edilməsi şəxsiyyəti təsdiq edən istənilən sənədin verilməsi kimi diqqətlə tənzimlənir.
Mobil elektron imza NIST (Milli Standartlar və Texnologiya İnstitutu, ABŞ) kimi aparıcı qlobal qurumlar tərəfindən tanınmış və OECD (İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı) tərəfindən görkəmli innovativ nümunə kimi təqdim olunmuşdur. “Asan İmza” infrastrukturu – PKI (Açıq Açar İnfrastrukturu), RSA (Açıq Açar Kriptoqrafik Alqoritmi), Elliptik Kriptoqrafiya və güvənli SİM Kartlar kimi yüksək keyfiyyətli aparat, proqram təminatı və standartlara əsaslanmış, 25 ildən çox müddətdə dünya üzrə minlərlə qurğularda diqqətlə öyrənilmiş və sınaqdan keçirilmişdir.
Yubiley ili çərçivəsində Azərbaycanın rəqəmsal ictimaiyyətini sənaye innovasiyaları və yeni beynəlxalq təhlükəsizlik standartları ilə tanış etmək üçün geniş spektrli milli və beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsi planlaşdırılır. Bu tədbirlər rəqəmsal innovasiyalar üzrə qabaqcıl qlobal praktika və təcrübələrin mübadiləsini asanlaşdıracaq, gələcəkdə rəqəmsal texnologiyaların inkişafı üçün yeni perspektivlər açaraq elektron imza, kibertəhlükəsizlik sahəsində dialoq və əməkdaşlıq üçün forumu təmin edəcəkdir.
Qeyd etmək lazımdır ki, cari il ərzində mobil elektron imzadan istifadənin sadələşdirilməsi və təkmilləşdirilməsinə yönəlmiş bir sıra innovativ xidmətlər təqdim ediləcəkdir. Hazırda texnologiyanın milli qanunvericiliyə uyğunluğu və yeni rəqəmsal həllərin lisenziyalaşdırılması prosesinin təhlili aparılır. Bu yeniliklər beynəlxalq standartlara uyğun olaraq xidmətin funksional imkanlarının genişləndirilməsinə və rahatlığının yüksəldilməsinə yönəlmişdir. “Asan İmza” xidmətinin əsas məqsədi istifadəçiləri təkcə onlayn xidmətlər üçün qabaqcıl alətlərlə təmin etmək deyil, həm də rəqəmsal tranzaksiyaların və vətəndaşların şəxsi maliyyələrinin etibarlı mühafizəsi, eləcə də artan kiberhücumlardan qorunmasıdır.
B.EST Solutions şirkətinin rəhbəri “DOST 2023″ Beynəlxalq Konfransında moderator olaraq çıxış edib
Dayanıqlı və Operativ Sosial Təminat Agentliyi (DOST Agentliyi) “DOST 2023: çevik, innovativ və davamlı xidmətlərin göstərilməsi üçün vahid platforma” adlı beynəlxalq konfrans keçirib. Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illiyi və Dayanıqlı və Operativ Sosial Təminat – DOST Agentliyinin yaradılmasının 5 illiyinə həsr olunan tarixi hadisə 7-8 sentyabr 2023-cü il tarixlərində Bakıda baş tutmuşdur.
Konfransda dünyanın müxtəlif ölkələrindən olan dünya şöhrətli ekspertlərdən ibarət olan qrup öz bilik və qabaqcıl təcrübələrini bölüşdü. Geniş proqrama daxil olan təqdimatlar, interaktiv panel müzakirələri və iki plenar iclas və üç paralel panel müzakirələr çərçivəsində təqdim olunan çıxışların hər biri sosial təminat və innovasiyalar üzrə geniş mövzuları əhatə edirdi.
Açılış mərasimini Azərbaycan Respublikasının Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Naziri cənab Sahil Babayev açaraq, DOST Agentliyinin mühüm nailiyyətlərindən danışıb.
Tədbirdə çıxış edən Ülvi Mehdiyev – Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin sədri; Sandra Qruyçiç – Serbiya Respublikasının Ailə Rifahı və Demoqrafiya nazirinin; Hüseyn Hüseynov – Dayanıqlı İnkişaf üzrə Milli Əlaqələndirmə Şurasının katibi; Justina Jakštienė – Litvanın Sosial Müdafiə və Əmək Nazirinin müavini; Fərid Məmmədov – DOST Agentliyinin İdarə Heyətinin sədri; Christian Fillet – Brügge şəhərinin merinin müavini, Belçika; Margus Arm – Estoniyanın Səhiyyə və Rifah İnformasiya Sistemləri Mərkəzinin direktoru; Hakan Özer – İŞKUR, Məşğulluq mütəxəssisi, Türkiyə; Dmitri Karasyov – İSSA-nın Avrasiya üzrə regional koordinatoru, İsveçrə; Kiçik və Orta Biznesin İnkişafı Agentliyinin (KOBİA) sədri Orxan Məmmədov və digər mötəbər qonaqlar sosial sahədə təcrübə mübadiləsi aparıblar.
Konfransın moderatorları kimi Elşad Xanəlibəyli – DSMF-nin Beynəlxalq əlaqələr departamentinin müdiri, Fuad Allahverdiyev – AzerTelecom MMC-nin Direktorlar Şurasının sədri, Ruslan Mirzəliyev – 5 saylı Bakı DOST Mərkəzinin direktoru, Nərmin Mirzəyeva – Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidməti rəisinin müavini və “Asan İmza” mobil elektron imzanın texniki operatoru olan B .EST Solutions şirkətinin direktoru və təsisçisi Jana Krimpe çıxış etmişdilər.
Xanım Krimpe “Xidmətlərin vahid platforma konsepsiyasına inteqrasiyası və əlçatanlığın təmin edilməsi” adlı birinci panel müzakirəsinə moderatorluq etdi. Birinci paneldə Kənan Əkbərov – Rəqəmsal İnnovasiyalar Mərkəzinin direktoru; Sumau Ben Dau – BMT Universitetində tədqiqat koordinatoru, Portuqaliya; Thore Hansen –Bergen Universitetinin Əmək və Sosial Təminat Departamentinin Baş məsləhətçisi, Norveç və Natiq Həsənov – Kiçik və Orta Biznesin İnkişafı Agentliyinin (KOBİA) İdarə Heyəti sədrinin birinci müavini məruzə etmişdilər.
Jana Krimpe belə mühüm tədbirdə əsas rolllardan birinin ona təqdim edilməsinə görə minnətdarlığını bildirərək qeyd etmişdir: “DOST Agentliyini beş illik yubileyi münasibətilə təbrik etmək istərdim. Təcrübə mübadiləsi, yeni və ən yaxşı təcrübələri öyrənməklə mühüm mərhələləri vurğulamaq həmişə vacibdir”. Moderator vurğulamışdır ki, Agentlik insanların biznes, işlərin idarə edilməsi və bir-biri ilə əməkdaşlıq etmə üsullarını formalaşdırmaq üçün texnologiya üfüqlərini genişləndirdi. Bu perspektiv DOST agentliyinin missiyasının transformativ xarakterini önə çıxararaq, onun sosial və mədəni təsirini vurğulamış olur.
Xanım Krimpe əlavə etdi: “Təqdimatda mən əhəmiyyətli bir rəqəm gördüm – bu il 50-dən çox proaktiv xidmətin təqdim ediləcəyi elan edildi. Hesab edirəm ki, DOST əhalinin bütün ehtiyaclarını nəzərə alan sosial xidmətlərin göstərilməsinin unikal konsepsiyasını təqdim edir. Bir faktı vurğulamaq istəyirəm ki, “Asan İmza” mobil elektron imza da rəqəmsal həllərin istifadəsini asanlaşdırmaq üçün bütün seqmentlər – hökumət, biznes və əsas etibarilə Azərbaycan vətəndaşına 2000-dən çox elektron xidmətin təqdim istiqamətlənmişdir”. Sessiya boyu xanım Krimpe panel iştirakçıları üçün vahid platformanın vacibliyi ilə bağlı əsas məsələləri vurğulamışdır.
“DOST 2023” qlobal miqyasda sosial xidmətlər sahəsində ən son tendensiyaları hədəfləyərək, sosial təminatın gələcəyinin formalaşdırılmasında beynəlxalq əməkdaşlığı təşviq edir. Tədbir sosial xidmətlərin dəyişən mənzərəsində DOST-un dərin əhəmiyyəti ilə bağlı milli və qlobal səviyyədə məlumatlılığı artırmaq üçün unikal imkan yaratdı. Bundan əlavə “DOST 2023” DOST Agentliyinin cəmiyyətə əhəmiyyətli təsir göstərmiş uğurlu layihələrini və təşəbbüslərini nümayiş etdirmək üçün bir platforma rolunu oynadı.
200-dən çox insan DOST konsepsiyasının unikal tərəflərini və uğur hekayələrini ətraflı öyrənmək imkanı əldə etdi. Konfrans iştirakçıları bu modelin sosial xidmətlərin təqdim edilməsində nə dərəcədə böyük təsir göstərdiyini və bu sahədə inqilab etdiyinin canlı şahidi oldular.
Ətraflı məlumatı https://dost.gov.az/page/sep2023 saytından əldə edə bilərsiniz.
Azərbaycan Elm Fondunun xaricdə elmi tədbirlərdə və qısamüddətli təcrübəkeçmədə iştirakı əhatə edən və 2023-cü ildə elan edilmiş 10-cu “Mobillik qrantı” müsabiqəsinin nəticələri elan olunub.
10-cu “Mobillik qrantı” müsabiqəsinə layihələr alimlər tərəfindən onlayn şəkildə “Asan İmza”nın inteqrasiya edildiyi “e- Qrant” – “Qrant layihələrinin elektron idarəolunması sistemi” vasitəsilə təqdim olunub.
Nəticələr Fondun Müşahidə Şurası tərəfindən təsdiq edildikdən sonra 10-cu “Mobillik qrantı” müsabiqəsi üzrə ümumi maliyyələşdirilmə həcmi 108 min manat olan 10 qalib layihə müəyyənləşdirilib.
Bu müsabiqədə qalib olan layihələr xaricdə qısamüddətli elmi təcrübəkeçmə ilə bağlıdır. Qaliblərdən 5-i qadındır.
Qaliblər AMEA-nın Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutu, Elm və Təhsil Nazirliyin Neft-Kimya Prosesləri İnstitutu, Radiasiya Problemləri İnstitutunu, Bakı Dövlət Universiteti, Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetini təmsil edirlər. Onlar Türkiyə, Almaniya və Fransada qısamüddətli təcrübəkeçmədə iştirak edəcəklər.
“Mobillik qrantı” üzrə müsabiqələrin keçirilməsində məqsəd Azərbaycanda elmin inkişafını dəstəkləmək, alimlərin xaricdə təcrübə keçməsini və tədbirlərdə iştirakını stimullaşdırmaq, beynəlxalq elmi əlaqələr qurulmasına şərait yaratmaq və ölkənin elmi kadr potensialını daha da gücləndirməkdir.